Mô tả
Cứ mỗi dịp tết đến xuân về, nhà nhà, người người cùng nhau đoàn tụ, sum họp thì một trong những món ăn không thể thiếu chính là măng khô nấu móng giò – món ăn đặc trưng ngày tết của người Việt.
Măng khô là một loại đặc sản của núi rừng Tây Bắc. Đây là loại thực phẩm được làm từ mầm chồi vừa nhú (hay còn gọi là mầm non) của cây tre, vầu, nứa, luồng,…những mầm non vừa nhô lên khỏi mặt đất được đồng bào các dân tộc vùng cao Tây Bắc đào lên, mang về, qua nhiều bước sơ chế để làm ra loại thực phẩm mang đậm hương vị Tây Bắc – măng khô.
CÁC TÊN GỌI CỦA MĂNG KHÔ:
Dựa vào đặc điểm của các loại măng, người ta chia măng khô thành các loại khác nhau.
– Măng khô lưỡi lợn: gọi măng khô lưỡi lợn bởi loại măng này dày bản, mềm giống như lưỡi của con lợn vậy – lưỡi lợn cũng là bộ phận rất ngon của con lợn. Măng khô lưỡi lợn Tây Bắc được chế biến chủ yếu từ măng của cây vầu. Đây là loại đặc sản ngon nhất, được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng nhất, giá cũng đắt nhất. Khác với những loại măng khác, măng lưỡi lợn có hương vị đặc trưng: vị thanh, ngọt, mát; khi ăn rất giòn và rất giàu dinh dưỡng.
– Măng nứa khô Tây bắc: Măng nứa khô được chế biến từ mầm non của cây nứa. Măng nứa sau khi được lấy từ rừng về, sẽ phải qua một công đoạn đó là bóc bỏ bớt lớp vỏ già bên ngoài sau đó mới sơ chế thành măng khô. Măng nứa khô là loại măng cũng khá mềm, có vị ngọt, giòn, ăn rất ngậy và ngon.
– Măng rối khô Tây Bắc: măng rối khô được chế biến từ măng của tre, nứa, vầu, luồng… khác với măng lưỡi lợn và măng nứa khô, măng rối khô sau khi sơ chế được xe nhỏ thành các sợi sau đó đem phơi khô. Măng rối khô cũng có vị ngọt, thơm, thanh, mát và thường được dùng đề xào với các thực phẩm khác hoặc làm món nôm thập cẩm.
CÁCH CHẾ BIẾN MĂNG KHÔ TỪ MĂNG TƯƠI:
Măng tươi sau khi được thu hái về được chế biến qua năm bước:
– Bướcđầu tiên: Đến mùa măng, đồng bào các dân tộc vùng cao Tây Bắc lựa chọn những mầm măng ngon nhấtmang về sơ chế. Đây là khâu quan trong nhất, bởi muốn chế biến măng khô, trước hết phải có nguyên liệu, nguyên liệu, phải tươi ngon.
– Bước thứ 2: măng khô sau khi được thu hái từ rừng về, được đem sơ chế. Thường người ta sẽ cắt bỏ phần măng đã già, măng trong quá trình vận chuyển từ rừng về bị dập, bóc bỏ phần bẹ măng bên ngoài đã già, rửa sạch và ngâm nước muối.
– Bước thứ 3: măng tươi sơ chế xong sẽ được cho vào nồi luộc. Đây là khâu cũng khá quan trọng, bởi nếu luộc không kĩ, sẽ không loại bỏ được hết các độc tố có trong măng, và không khử được vị hăng đặc trưng của măng.
– Bước thứ tư: Măng sau khi luộc sẽ được thái thành từng miếng hoặc đẻ từng bản to.
– Bước thứ 5: Đây là khâu cuối cùng trong quá trình sơ chế – mang măng đi phơi. Phơi măng phải được những ngày thời tiết nắng to thì măng mới đẹp, không bị mốc.
CÔNG DỤNG CỦA MĂNG KHÔ TÂY BẮC.
Như đã trình bày ở phần trên, măng khô là loại đặc sản của núi rừng Tây Bắc được thiên nhiên ban tặng nên có rát nhiều công dụng hữu ích mà người dùng chưa biết hết.
– Trong măng khô rừng Tây Bắc chứa một hàm lượng rất thấp chất béo và đường nhưng lại chứa một hàm lượng lớn chất xơ nên rất tốt cho hệ tiêu hóa, đặc biệt với những người mắc bệnh béo phì, hệ tiêu hóa kém, những người bị cao huyết áp, bị sơ vữa động mạch hay bị các bệnh về đại tràng.
– Trong măng khô rừng Tây Bắc còn chứa một hàm lượng phổ biến các chất : photpho, ca, lipid, acid amin; các loại vitamin C, B2, B3… rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt là với người già và trẻ em.
– Một tác dụng nữa của măng khô Tây Bắc mà có lẽ rất ít chi em biết đén đó chính là tác dụng giúp giảm cân. Sử dụng một lượng măng khô phù hợp mỗi ngày sẽ giúp cợ thể thon gọn về vóc dáng, giúp cải thiện sắc đẹp cho chị em.
– Măng khô cũng có tác dụng ngăn ngứa ung thư và tốt cho tim mạch. Trong măng khô có chứa Phytosterol, chứa chất chống oxi hóa giúp cơ thể chống lại các gốc tự do – nguyên nhân chính gây ra ung thư.
– Một công dụng rất tuyệt vời nữa của măng khô rừng Tây Bắc đó là trong măng khô có chứa các chất giúp kháng khuẩn, chống viêm , đặc biệt măng khô rất tốt cho những bệnh nhân mắc bệnh dạ dày, béo phì, người bệnh về đường hô hấp, người ăn kiêng.
CÁCH LỰA CHỌN MĂNG KHÔ:
– Trên thị trường hiện có rát nhiều các loại măng khô khác nhau, làm thế nào để lựa chọn đúng loại măng khô rừng Tây Bắc với chất lượng tốt nhất là một bài toán đau đầu với những nhà tiêu dùng thông thái. Măng khô được sơ chế và phơi khô tự nhiên dưới ánh nắng mặt trời nên khi khô măng sẽ có màu vàng sẫm chứ không phải vàng tươi. Ngoài ra, măng khô còn có một lớp phấn hết sức tự nhiên màu trắng đục bao quanh, dù có sơ chế vẫn không mất đi. Đặc biệt, măng khô được sơ chế tự nhiên sẽ rất mềm và có độ đàn hồi nhất định.
BẢO QUẢN MĂNG KHÔ RỪNG TÂY BẮC:
– Măng khô rừng Tây Bắc do được chế biến tự nhiên, phơi khô dưới ánh nắng mặt trời, nên khi mua về, quý khác hàng nên bảo quản nơi thoáng mát, khô ráo với nhiệt độ phù hợp. Điều kiện bảo quản tốt nhất là để trong ngăn mát tủ lạnh.
